"Her güne bir marka"

16.10.2010

Buraya tıklayın!


Mayonezli ketçap neden yok? Ya da fesleğenli ketçap?
Eminim içinizden bazıları mayonezle ketçapı harmanlamayı sever. Görüntü pek hoş olmaz ama tadı güzeldir. Yakın arkadaşım Deniz bayılır mesela. Biraz da çocuksu bir harekettir ikisini karıştırmak. Hamburger, patates, dürüm yerken daha da çocuk gibi hissedersiniz kendinizi, en azından o kalorileri alırken daha az suçluluk duygusu hissedersiniz, çünkü eğleniyorsunuzdur.
Neyse, hamburger, dürüm bir yana, neden ketçapın çeşitleri yok? En fazla acılısı var, acısızı var. Bir de çocuklar için olanlar, ama onlar da sadece ambalajda fark yaratıyor. Tat aynı.
Heinz bu işin ustası. Babası. Ketçap baba.
Bu konuya Malcolm Gladwell’in “What the dog saw” adlı kitabında rastladım. Jim Wagon adında biri 3-4 sene önce denemiş ketçaba aroma katmayı. Kendine Grey Poupon marka hardalı örnek alarak. Bu hardal Amerikalılara hardalı çeşitlendiren marka. Jim Wagon ketçaba kırmızı biber, İspanyol soğanı,sarımsak ve yüksek kaliteli domates salçası eklemiş.  Ayrıca fesleğeni elle kıyarak eklemiş ki tadı bozulmasın. Bu ketçabı gurme marketlerde Heinz’ın 3 katı fiyata satmaya başlamış, adı da World’s Best Ketchup olmuş. 6 farklı tat sunmuş: normal, tatlı, dereotlu, sarımsaklı, karamelize soğanlı ve fesleğenli. Jim Wagon, Grey Poupon’un hardala yaptığı gibi, iyi hardal yap kazan felsefesiyle yola çıkarak, iyi ketçap yap, insanlar bunu anlar ve sana gelir mantığıyla ilerlemiş. Ancak işler Grey Poupon’daki gibi gitmemiş. World’s Best, ketçaptan çok sos olarak algılanmış ve ketçap fikri suya düşmüş.
Yazı ilginç. Okumanızı tavsiye ederim.
Daha önce hiç düşünmemiştim doğrusu. Ketçabı ketçap olarak kabul etmişizdir. Başka bir tat istersek dolu sos var, onlardan alırız. Ama hardallar çeşit çeşit.
Bu arada ketçap kelimesi de hep ilgimi çekmiştir. İngilizcede “I’ll catch up with you later” (sana daha sonra yetişirim veya seninle daha sonra buluşuruz gibi) deriz mesela J “Catch” yakalamak anlamına geliyor, “catch up” fiilinin ise yetişmek, kapıp kaçmak, etkilemek, büyülemek, donatmak, bilgilendirmek, geri kalmamak gibi anlamları var. En çok kullanılan anlamı yetişmek. İngilizcede ketçap “ketchup”. Catsup veya catchup dan geldiği de söyleniyor. Wikipedia’da farklı etimolojik teorilere yer verilmiş. Çincede kôe-chiap kelimesinden geliyor olabilirmiş, anlamı da the brine of pickled fish or shellfish. Yine bir başka Çin teorisine göre ketchup kelimesinin çince de iki harften geldiğini, bunların da “patlıcan sosu” anlamına geldiğini söylüyor. Patlıcan anlamına gelen ilk harf aynı zamanda domates kelimesinin kökü. İkinci harf ise sos anlamına geliyor. Malay teorisine göre kicap balık sosu anlamına geliyor ve ketchup buradan gelmekte. Endonezya mutfağında kecap soya sosu demek.
Amerikalı antropolojist Anderson’a göre ketchup Fransızca escaveche kelimesinden geliyor. Escaveche sosun içinde yemek demek. İspanyolca ve Portekizcede de escabeche turşu için sos anlamında.
1690 yılında ingilizce sözlükte ketchup anlamı şöyle: Kaliteli Hint sosu.
1730’da yazılmış bir kitapta catsup geçiyor. 1817’de yazılmış bir kitapta market listesinde ketchup kelimesine rastlıyoruz.
1845’te yemek kitabında cevizli ketchup var.
Ketçap ketçaptır mı? Yoksa çeşitleri olmalı mı? Heinz’ın bi bildiği vardır herhalde. Ya sizce?

2 yorum:

Dışavurum dedi ki...

Sadece ACILI KETÇAP'I SEVİYORUM.
bİR DE ŞİMDİ BU YAZIYI OKURKEN AKLIMA KAZINMIŞ BİR MARKA SLOGANI GELDİ.
'Dök dök ye, tat ketçap ye'.
Sanki en iyi marka TATmış gibi bir algısı oluşmuş belleğimin.
Başka bir eklentisi olsun istemem, ketçaba tek baharat acı olursa sevip denerim.
Arby's lerde sarımsaklı mayonez var, onu çok seviyorum.Buradan yola çıkarak belki sarımsaklı ketçap da denenebilir.

HOBILIG dedi ki...

Gecenlerde Amerikali bir arkadasimla Pittsburgh'a gittim. Arabayla giderken bana Heinz'in uretildigi ilk fabrikayi gosterdi. Kullanilmiyormus artik, ama hala kocaman HEINZ logosu duvarinda yazili duruyordu. Bir de, Toefl kitabinda anlatiyordu, tam hatirlayamasam da, Avrupalilar yeni dunyalari kesfe ciktiklarinda ilk Cinlilerden goruyorlar ketcabi ama domatessiz uretiliyormus o zamanlar, sonralari kendi tariflerine gore domatesli uretmeye basliyorlar. Guzel yazi olmus, ben de yorumumu kendi damagimdan bir tat ornekleyerek bitireyim o zaman: hardalla ketcabi karistiriyorsun, sonra da patates kizartmasiyla beraber yiyorsun, afiyet olsun:)

Yorum Gönder

Home

Blogger tarafından desteklenmektedir.
 

Marka Günlüğüm Design by Insight © 2009